روایات مختلفی از امامان معصوم، روحیات مردم را در آخرالزمان توصیف میکند که به بعضی از آنها اشاره میشود:
- چشم و هم چشمی: امام صادق فرمود:« مردم مدام به یکدیگر نگاه میکنند و میکوشند از هم کم نیاورند.»
- قساوت قلب: امام صادق فرمود:« دلهای مردم سخت، چشمانشان خشک و ذکر خدا برای آنان سنگین میگردد.»
- ریا و عجب: علی علیه السلام فرمود:« زمانی خواهد آمد که مردم عبادت را سبب برتری خود بر دیگران میدانند.»
- غرور و خودبینی: پیامبر اکرم فرمود:« کبر و غرور در قلب ها نفوذ می کند، همانگونه که زهر در بدن پخش میشود.»
- عدم روحیه حق طلبی: امام صادق فرمود:« مردم با کسی هستند که پیروز شود. »
- و در روایت دیگر فرمود:« راه خیر خالی می شود و کسی آن را نمیپیماید.»
- و نیز فرمود:« مردم به اهل شرّ اقتدا میکنند.»
- پیش از ظهور حضرت مهدی علیه السلام تملق و چاپلوسی نیز رواج می یابد.
- مردم در سخنان باطل و ناروا از یکدیگر سبقت می گیرند.
- شنیدن قرآن بر مردم سنگین و شنیدن سخنان باطل بر آنان سبک و خوشایند می گردد.
- مردم آشکارا به هم تهمت میزنند.
- امام صادق علیه السلام در روایتی فرمود: « مردگان مسخره می شوند و هیچ کس ناراحت نمیشود.»
- گرسنگی و کمبود مواد غذایی: امام صادق علیه السلام فرمود:« پیش از ظهور مهدی علیه السلام ناگزیر سالی فرا خواهد رسید که مردم در آن گرسنه میشوند و ترس شدیدی از کشتهشدن و ضرر به اموال و جانها و محصولات آنها را فرا می گیرد؛ همهی اینها در قرآن بیان شده است.» آن گاه آیه 155 سورهی بقره را تلاوت فرمود:« ولنبلونکم بشیء من الخوف والجوع نقص من الاموال والانفس والثمرات و بشر الصابرین »
- ضعف دینداری: پیامبر اکرم دربارهی ضعف دینداری در مردم آخرالزمان فرموده است:« مردم به دنیا مشغول و از آخرت غافل میشوند. تقوا رونق ندارد. از مساجد صدای اذان به گوش میرسد اما قلبهای مردم از ایمان خالی است.»
- امام صادق علیه السلام فرمود: « هنگامی که قائم علیه السلام ظهور میکند، بسیاری از کسانی که خود را معتقد به او میدانستند، به او بیاعتقاد میشوند و به مذهب پرستندگان ماه و خورشید در میآیند.»
منابع:
بحارالانوار، ج 52، ص 364، حدیث 137 ---------- غیبه النعمانی
بحارالانوار، 52/264 حدیث 148
بحارالانوار، ج52، ص 228 و 229، حدیث 93
بحارالانوار 52/259 حدیث 14
بحارالانوار 52/258حدیث 147
بحارالانوار 52/259حدیث147
بحارالانوار 52/264حدیث148
بحارالانوار 52/278حدیث 173
نهج البلاغه - ص 265 حدیث 151
بحارالانوار 52/192حدیث26
بحارالانوار 52/256حدیث 147 علی علیه السلام
بحارالانوار 52/256حدیث147